Tiếng chuông mõ là công cụ hỗ trợ quan trọng trong việc tụng kinh niệm Phật. Khi có nhiều người cùng tham gia, tiếng chuông gõ mõ trở thành một phần không thể thiếu, giúp đồng thanh và đồng lòng giữa các thành viên. Để hiểu rõ hơn về cách đánh chuông và gõ mõ khi tụng kinh thì hãy cùng kinhphat24h khám phá thông tin chi tiết về chuông và gõ mõ tụng kinh trong bài viết dưới đây nhé!
Nguồn gốc chuông và gõ mõ tụng kinh
Mõ và chông có nguồn gốc từ rất xa xưa và được cho là xuất phát từ Trung Hoa. Theo truyền thuyết, đại hồng chung được khởi xướng bởi Hoà Thượng Chí Công và thực hiện bởi vua Lương Võ Đế (thế kỷ thứ VI), nhằm cầu nguyện cho các linh hồn bị đọa trong chốn địa ngục được gọi là U Minh.
Dù đã có từ rất lâu đời, tiếng gõ mõ được liên kết mật thiết với Phật giáo và mục đích ban đầu của nó là phục vụ các hoạt động tôn giáo trong thời kỳ đó. Đến ngày nay, thì tiếng gõ mõ tụng kinh vẫn giữ nguyên ý nghĩa và mục đích ban đầu khi được sáng tạo.
Tại sao nên sử dụng chuông và mõ khi tụng kinh
Chuông và cái mõ tụng kinh là dụng cụ thiêng liêng và cực kỳ quan trọng mà các Phật tử thường sử dụng khi tụng kinh và niệm Phật tại nhà.
Chuông được dùng trong các buổi lễ và tụng niệm, âm thanh của nó được coi là tín hiệu điều hành để buổi lễ diễn ra đúng trình tự và hướng dẫn đúng hướng đi của các hoạt động tôn giáo. Nhờ vào âm thanh của chuông, những người tham dự buổi lễ tụng kinh có thể hòa hợp với nhau và tập trung vào việc niệm Phật một cách thanh tịnh nhất.
Ngoài chuông gia trì, mõ cũng đóng vai trò quan trọng trong các nghi thức tụng kinh. Âm thanh của mõ phải có độ trầm hùng mà vẫn phát lộ vẻ thanh thoát.
Âm thanh của mõ giúp tâm trí của những người niệm Phật tỉnh táo hơn, không bị mất tập trung hay buồn ngủ.
Một trong những lý do khiến cái mõ tụng kinh thường được chạm trổ với hình ảnh con cá là vì loài cá không có khả năng nhắm mắt khi ngủ. Cách gõ mõ trong lễ tụng kinh mang đến sự vui vẻ và hân hoan cho đại chúng, giúp họ tập trung và hoàn thành phận sự của mình một cách trọn vẹn.
Hướng dẫn cách đánh chuông mõ khi tụng kinh
Cách đánh chuông và gõ mõ tụng kinh là một điều mà rất nhiều Phật tử quan tâm. Không phải ai cũng có thể thực hiện việc này, vì vậy nếu bạn tụng kinh tại nhà và muốn sử dụng chuông mõ, hãy tham khảo hướng dẫn dưới đây.
Chuẩn bị trước khi đánh chuông và gõ mõ tụng kinh
Để chuẩn bị trước khi đánh chuông và gõ mõ khi tụng kinh, các Phật tử cần làm những việc sau đây.
- Trước tiên, cần đốt hương và đèn
- Người chủ lễ cần mặc áo tràng chỉnh tề và trang nghiêm, sau đó tiến vào vị trí trước bàn kinh để quỳ gối niêm hương.
- Tiếp theo, để thỉnh chuông, cần dùng dùi để dập nhẹ vào vành của chuông. Trong trường hợp không có người giúp đánh chuông mõ hoặc khi tụng kinh một mình, vị chủ lễ cần tự mình thực hiện cả việc đánh chuông và gõ mõ.
- Tiếp đến, chủ lễ sẽ xướng bài Quán tưởng và thỉnh 1 tiếng chuông.
- Sau đó, di chuyển tới đánh lễ Tam Bảo, và mỗi lần lạy sẽ đánh lên một tiếng chuông. Việc đánh chuông này cần phải được thực hiện đúng cách để tạo ra âm thanh ngân lên.
- Lạy trán chạm xuống đất, bạn sẽ gập chuông và sử dụng dùi để đánh vào vành chuông.
- Khi lễ Phật kết thúc, sẽ bắt đầu khai chuông gõ mõ tụng kinh niệm Phật.
Cách đánh chuông khi tụng kinh
Người thỉnh chuông trong nghi lễ tụng kinh được gọi là Duy Na. Cách đánh chuông để đạt âm thanh vang to nhất là phải đánh chuông vào miệng và sử dụng dùi đánh cách vành chuông theo góc 45 độ. Điều này giúp tiếng chuông ngân lâu hơn khi dùng dùi đánh ngắn. Trong nghi lễ, nhập chuông là nghi thức báo hiệu để chuẩn bị sẵn sàng cho thỉnh tiếng chuông lớn.
Thỉnh chuông, hay còn gọi là đánh chuông, được thực hiện theo thứ tự như sau:
- Đánh ba tiếng chuông liên tiếp: Báo hiệu bắt đầu hoặc kết thúc nghi thức tụng niệm.
- Đánh một tiếng chuông: Trong suốt nghi lễ hoặc khi tụng kinh, để lưu ý hay xác nhận một sự kiện, ví dụ như sau mỗi hồi kinh hoặc sau mỗi lời xướng lạy hồng danh của Chư Phật, Bồ Tát.
- Khi tụng nhiều lần một bài chú, thỉnh một tiếng chuông vào lúc bắt đầu biến cuối để thông báo sắp chấm dứt.
- Khi chủ lễ ngừng niệm để lấy hơi, thỉnh một tiếng chuông nhẹ.
Nhập chuông là bước khởi đầu thỉnh tiếng chuông lớn, giúp đại chúng chuẩn bị sẵn sàng và không bị giật mình trong nghi lễ tụng kinh.
Cách gõ mõ khi tụng kinh
Cách gõ mõ khi tụng kinh được gọi là Duyệt Chúng. Khi bắt đầu bài kinh, người gõ mõ sẽ đánh chuông vào các tiếng thứ 2, thứ 4 và các tiếp theo.
Trong quá trình gõ mõ khi tụng kinh, cần phải duy trì nhịp điệu đều đặn. Mỗi lời kinh thường đi kèm với một tiếng mõ.
Trước khi bắt đầu mỗi lời tụng, cần chờ khoảng 1/10 giây trước khi đánh mõ. Không nên đánh mõ đồng thời với lời tụng. Đối với các bài Tán hoặc các bài niệm chậm, mỗi tiếng mõ có thể kéo dài lên 2 nhịp.
Trái lại, nếu bạn tụng thần chú hay kinh sám hối, việc gõ mõ sẽ được thực hiện nhanh hơn và đều đặn dần đi. Khi gần đến hồi kết bài kinh, nếu muốn dừng lại, bạn nên gõ mõ sao cho các tiếng gần cuối cũng được giảm chậm lại. Đồng thời, hai tiếng mõ ở cuối sẽ được đánh gần nhau và tiếng cuối cùng sẽ tách rời ra.
Lời kết
Gõ mõ tụng kinh không chỉ là một hành động đơn thuần trong các nghi thức tôn giáo mà còn là nghệ thuật âm nhạc tinh tế, mang đến sự tập trung và tinh thần thấu đáo cho người thực hiện và các tín đồ tham gia. Bằng nhịp điệu chậm rãi hoặc nhanh nhẹn, tiếng mõ gợi nhắc đến sự thanh tịnh và đồng thanh của cộng đồng niệm Phật, từ đó lan tỏa hòa bình và sự an lạc.
